بسياري از افراد از اين نكته غافل اند كه در نواحی بین دندانی پلاک باکتریایی بیشتری تجمع می یابد. بنابراین صرفا مسواک به تنهایی در برقراری سلامت دهان و دندان کارا نبوده و نخ دندان نیز باید مورد استفاده قرار گیرد. اکثربیماری های دندانی و لثه ای از نواحی بین دندانی منشاء می گیرند. اگر در اثر بیماری لثه، لثه تحلیل رفته باشد، سطوح مقعر نمایان شده ی ریشه با نخ دندان تمیز نمی شود. هرچه فضای بین دندانی بزرگتر باشد وسیله بزرگتری نیز باید به کار رود. بسته به میزان فضای بین دندانی، وجود بیماری لثه، وجود وسایل ارتودنسی و یا پروتزهای ثابت دندانی؛ از نخ دندان، خلال های چوبی یا پلاستیکی و یا مسواک های بین دندانی برای تمیز کردن فضای بین دندانی استفاده می شود. دندانپزشک شما را در انتخاب وسیله ی کمک بهداشتی مناسب و شیوه کاربرد آن برای تمیز کردن فضاهای بین دندانی راهنمایی خواهد نمود.

روش صحیح نخ دندان کشیدن چگونه است؟

12-18 اینچ از نخ دندان بریده شود و بین انگشتان میانی نگه داشته شود و یا به صورت حلقه در آورده شود. سپس نخ با حرکت اره ای(عقب و جلو) از محل تماس بین دندان ها عبور داده شود. نخ به سطح بین دندانی یکی از دندان ها "تکیه" داده می شود و با حرکت بالا و پایین دندان تمیز می گردد. سپس همین کار با سطح بین دندانی دندان کناری انجام می گیرد. هر بار بعد از تمیز کردن سطوح بین دندانی از بخش تمیز و سالم نخ برای دندان های دیگر استفاده می شود. تمام سطوح بین دندانی حتی سطح پشتی دندان های خلفی باید نخ دندان کشیده شوند. توجه داشته باشید که صرفا بالا و پایین بردن نخ موجب تمیز شدن سطوح بین دندانی نمی گردد و باید حتما نخ به یکی از سطوح بین دندانی تکیه داده شود.

نقش دهانشویه ها در حفظ سلامت دهان و دندان :

 
 

دهان شویه ها اثرات کنترل پلاک مکانیکی (مسواک زدن) را ارتقاء می بخشند ولی جایگزین مسواک زدن نیستند. دهان شویه ی کلرهگزیدین 2/0% در کاهش پلاک و جرم و التهاب لثه بسیار موثر است. اما از طرفی عوارض جانبی موضعی برگشت پذیری در صورت استفاده طولانی مدت (بیش از 1 ماه) دارد. که از جمله آن می توان به قهوه ای شدن رنگ دندان ها، زبان و ترمیم های همرنگ دندان و همچنین اختلال گذرا در حس چشایی اشاره کرد.

دهانشویه فلوراید در کنترل روند پوسیدگی موثراند. استفاده از دهان‌شویه حاوی فلوراید در افرادی که ریسک ابتلا به پوسیدگی‌های پیش‌رونده و وسیع را دارند، توصیه می‌شود.

افرادی که از داروهای کاهنده فشار خون استفاده می‌کنند و به همین دلیل دچار زروستومی یا خشکی دهان شده‌اند، افرادی که به دلیل اشعه‌درمانی (رادیوتراپی) در سر و گردن، دچار خشکی دهان هستند، افرادی که از دخانیات یا مواد مخدر استفاده می‌کنند، افرادی که به دلیل مشکلات جسمی یا ذهنی قادر به مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن نیستند، کودکان و نوجوانانی که دندان‌های دائمی آن‌ها تازه در حال رویش بوده و میزان فلوراید موجود در ساختار دندانی آن‌ها ناکافی است، از گروه‌های دارای ریسک بروز پوسیدگی‌های پیش‌رونده هستند و از استفاده از دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید سود می‌برند.

مصرف دهان‌شویه حاوی فلوراید در کودکان زیر شش سال، به علت عدم توانایی در کنترل رفلکس بلع توصیه نمی‌شود، مگر این‌که فرد در منطقه‌ای زندگی کند که آب آشامیدنی فاقد فلوراید بوده و استفاده سیستمیک فلوراید مدنظر باشد. اگر هنگام تشکیل تاج دندان‌ها، فلوراید بیشتر از میزان مورد نیاز به دندان‌ها برسد، موجب بروز پدیده فلوئوروزیس در دندان‌ها می‌شود.

در بیشتر مطالعات، استفاده از دهان‌شویه حاوی سدیم فلوراید ۲/. درصد به شکل هفتگی یا دهان‌شویه حاوی سدیم فلوراید پنج صدم درصد به صورت روزانه (پس از مسواک دندان‌ها و قبل از خواب) تجویز می‌شود. در کل راجع به مصرف دهان شویه ها و ژل های فلوراید بهتر است نظر دندانپزشک خود را جویا شوید.

چگونه دهانشویه را استفاده کنیم

دهان‌شویه را دوبار در روز (بعد از صبحانه و قبل از خواب) با محلول ۰. ۲ درصد استفاده کنید و به مدت ۳۰ تا ۶۰ ثانیه در دهان نگهدارید. برای تاثیر بهتر دهان‌شویه‌، پس از استفاده‌ کردن از آن، تا ۳۰ دقیقه از شستن دهان و نوشیدن مایعات پرهیز کنید.